Η συνέντευξη την οποία θα διαβάσετε , είναι μία ακόμα επιβεβαίωση όλων των δομών και της θεωρίας των Δημοσίων Σχέσεων τα οποία μετατρέπονται σε πράξη από τον Σύμβουλο στις Δημόσιες Σχέσεις .
ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ , Δευτέρα 11 Ιουλίου 2011 .
Συνέντευξη στην εφημερίδα Ναυτεμπορική , τη Δευτέρα 11 Ιουλίου 2011 :
Ο καθηγητής Διοίκησης Επιχειρήσεων στο πανεπιστήμιο Χάρβαντ μιλάει στο Executive
Κρίστοφερ Α. Μπάρτλετ: Το ανθρώπινο δυναμικό αποτελεί αντίδοτο στην κρίση
EXECUTIVE Δευτέρα, 11 Ιουλίου 2011 07:00 .
Ο καθηγητής Διοίκησης Επιχειρήσεων του πανεπιστημίου Χάρβαρντ πιστεύει ακράδαντα ότι το ελληνικό ανθρώπινο δυναμικό αποτελεί το καλύτερο αντίδοτο στην κρίση και προτρέπει τις επιχειρήσεις να το αξιοποιήσουν, πριν αυτό -λόγω ακριβώς της κρίσης- πάρει την άγουσα για το εξωτερικό.
 |
Παγκοσμίως γνωστός για τα έργα του σε θέματα αξιοποίησης ανθρώπινου κεφαλαίου, που το θεωρεί ως κορυφαία πρώτη ύλη, ο Αμερικανός καθηγητής, Κρίστοφερ Α. Μπάρτλετ έχει πλούσια καριέρα πίσω του και σημαντικό συγγραφικό έργο. Εξάλλου, ένα από τα βιβλία του, «Η Εξατομικευμένη Επιχείρηση» (The Individualized Corporation) θεωρείται από τα καλύτερα στο είδος του και έχει αποσπάσει ποικίλες διακρίσεις. Στο πλαίσιο πρόσφατης ομιλίας του στις Βρυξέλλες, στην Ευρωπαϊκή Συνάντηση Κορυφής Επιχειρήσεων είχαμε μαζί του την ακόλουθη συνομιλία.
Κύριε καθηγητά, είστε από τους ανθρώπους που δίνουν τεράστια σημασία στο ανθρώπινο κεφάλαιο. Σε πρόσφατη δε παρουσίασή σας τονίσατε ότι ο συντελεστής αυτός είναι πολύ πιο σημαντικός από τις χρηματοοικονομικές ροές και το ρόλο τους στην επιχειρηματική δραστηριότητα. Η τοποθέτησή σας αυτή ισχύει, για παράδειγμα και στην περίπτωση μιας χώρας, όπως η Ελλάδα, που αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες;
«Το θέμα που θίγετε είναι τεράστιο. Θα προσπαθήσω όμως να σας απαντήσω όσο πιο συνοπτικά και ξεκάθαρα μπορώ. Τα τελευταία δέκα χρόνια έχω μελετήσει την πορεία 20 επιχειρήσεων. ʼλλες από αυτές πηγαίνουν πάντα μπροστά και άλλες είτε είναι στάσιμες, είτε παραπαίουν. Οι διαφορές που παρατηρούνται μεταξύ τους οφείλονται στην ποιότητα, τη συγκρότηση, τα προτερήματα ή τα ελαττώματα του ανθρώπινου δυναμικού τους.
Στις εταιρείες όπου το ανθρώπινο δυναμικό είναι καλύτερα προσαρμοσμένο στην εποχή της πληροφορίας, της ταχύτητας και της ευκαμψίας, τα αποτελέσματα είναι θετικά -ενίοτε δε και θεαματικά. Αντιθέτως, στις επιχειρήσεις που οι άνθρωποί τους δέχτηκαν με δυσφορία συγκεκριμένες αλλαγές, η κατάσταση δεν προτρέπει σε χαμόγελα. Στο σημερινό κόσμο όπου γνώση, καινοτομία, επικοινωνία και υπευθυνότητα αποτελούν κυρίαρχες καταστάσεις, το ανθρώπινο δυναμικό καλείται να υιοθετήσει αρχές και συμπεριφορές που είναι πρωτόγνωρες από κάθε άποψη.
Για παράδειγμα, η ιεραρχία πρέπει να αντικατασταθεί από τη δικτύωση. Τα γραφειοκρατικά συστήματα είναι ανάγκη να μετασχηματισθούν σε διαδικασίες και μάνατζμεντ που θεμελιώνεται στον έλεγχο. Οι σχέσεις πρέπει να ενδυναμώνουν και να καθοδηγούν. Όλα αυτά, όμως, δεν είναι αυτονόητα. Ούτε και οι άνθρωποι είναι πάντα πρόθυμοι να δεχθούν αλλαγές. Γι αυτό υποστηρίζω ότι σήμερα ο ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων είναι σε μεγάλο βαθμό μία σιωπηρή μάχη ανθρώπινων πόρων».
Γι’αυτό κάποιοι συνάδελφοί σας κάνουν λόγο για έναν σκληρό παγκόσμιο πόλεμο ανεύρεσης και προσέλκυσης ταλέντων;
«Όντως, ο πόλεμος αυτός είναι υπαρκτός -και αυτός είναι ο λόγος που αρκετές επιχειρήσεις δημιουργούν κεφαλαιακά αποθεματικά για να τα χρησιμοποιήσουν τη δεδομένη στιγμή στην αλίευση ταλαντούχων μάνατζερ. Εξάλλου, στο επίπεδο αυτό έχει δημιουργηθεί, ατύπως, και ένα διεθνές χρηματιστήριο…».
Πού σημαίνει, κύριε καθηγητά, ότι οι ταλαντούχοι μάνατζερ αποτελούν σπάνιο πόρο;
«Ακριβώς έτσι είναι. Για τις επιχειρήσεις, η αναζήτηση στελεχών που να είναι ανοικτά στη γνώση και στη διά βίου μάθηση είναι μια καθόλου εύκολη υπόθεση. Γίνεται δε όλο και πιο δύσκολη, στο μέτρο που νέοι παίκτες διεκδικούν συμμετοχή στην παγκόσμια πίτα του πλούτου».
Σε εθνικό επίπεδο τι συμβαίνει; Μήπως στο επίπεδο των λαών παίζει ρόλο ο περίφημος δείκτης νοημοσύνης, δηλαδή ο μέσος όρος της ευφυΐας;
«Εδώ έχουμε μιαν άλλη διάσταση του ρόλου του ανθρώπινου δυναμικού. Πρόκειται για το ρόλο της ευφυΐας ως πρώτης ύλης. Ευθύς εξ αρχής τονίζω ότι είναι σημαντικός. Κάθε είδους ταλέντο ανταμείβεται. Αλλά ο αριθμός των ανθρώπων που γίνονται πλούσιοι τραγουδώντας ή κλοτσώντας μια μπάλα είναι ελάχιστος σε σχέση με εκείνους που γίνονται πλούσιοι ή σημαίνοντες μέσω της πνευματικής τους δύναμης.
Ένας διαχειριστής ομολόγων δεν είναι απαραίτητο να εκτιμά τον Προυστ, αλλά θα πρέπει να μπορεί να κάνει λογαριασμούς στο μυαλό του. Μια δικηγόρος δεν χρειάζεται να κατανοεί το «Χρονικό του Χρόνου», αλλά θα πρέπει να μπορεί να επιχειρηματολογεί λογικά. Καθώς η τεχνολογία αναπτύσσεται, η ευφυΐα ανταμείβεται όλο και περισσότερο.
Οι υπολογιστές έχουν αυξήσει τη διαθεσιμότητα της πληροφόρησης, αυξάνοντας τη ζήτηση για εκείνους που είναι αρκετά εύστροφοι ώστε να την εκμεταλλευθούν. Το 1991, ο μέσος μισθός ενός άνδρα εργαζόμενου στις ΗΠΑ με πτυχίο πανεπιστημίου ήταν 2,5 φορές μεγαλύτερος από το μισθό κάποιου που εγκατέλειψε το λύκειο.
Σήμερα, ο λόγος αυτός έχει φθάσει στο 3. Οι πνευματικές ικανότητες έχουν υψηλή απόδοση και είναι μοιρασμένες άνισα. Από την άποψη αυτή, όμως, σύμφωνα με πληροφορίες μου, στην Ελλάδα το μέσο επίπεδο ευφυΐας είναι από τα υψηλότερα στον ΟΟΣΑ και αυτό αποτελεί συγκριτικό πλεονέκτημα».
Έστω ότι έτσι είναι. Για να γίνει όμως η ευφυΐα αυτή παράγοντας δημιουργίας και παραγωγής πλούτου, δεν πρέπει να υπάρχει και το κατάλληλο για το σκοπό αυτόν περιβάλλον;
«Καμία αμφιβολία. Αυτή είναι σήμερα η πραγματική πρόκληση για την Ελλάδα. Πρέπει να αξιοποιήσει το ανθρώπινο δυναμικό της πριν το τελευταίο, λόγω της κρίσης, πάρει την άγουσα για το εξωτερικό. Πέρα λοιπόν από την αντιμετώπιση του δημοσίου χρέους της, η Ελλάδα χρειάζεται βοήθεια στον τομέα της αξιοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού της.
Γνωρίζω ότι οι Έλληνες εύκολα προσαρμόζονται στις τεχνολογικές εξελίξεις και μπορούν να παρακολουθούν με σχετική ταχύτητα τις καινοτομικές τάσεις. Υπάρχει λοιπόν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα. Σάς υπενθυμίζω ότι το κλειδί για την καινοτομία είναι οι ανθρώπινοι πόροι και όχι η τεχνολογία.
Αν λοιπόν υπάρξει στη χώρα σας πραγματική κινητοποίηση προς την κατεύθυνση αυτή, η παραγωγικότητα και η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας θα μπορέσουν να βελτιωθούν χωρίς μεγάλες υλικές επενδύσεις. Ίσως θα έπρεπε οι Έλληνες να μελετήσετε το παράδειγμα της Φινλανδίας -όταν η χώρα αυτή βρέθηκε σε δεινή οικονομική θέση μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και πώς αντέδρασε…».
Θα μπορούσαμε να πούμε, κύριε καθηγητά, ότι το ελληνικό πετρέλαιο είναι οι ίδιοι οι Έλληνες;
«Ασφαλώς. Αρκεί να βρουν τη θέληση και τη δύναμη να υιοθετήσουν το καινούργιο την ώρα που φεύγει το παλιό. Σε περιόδους κρίσεων, όπως αυτή που ζούμε, τη διαφορά την κάνουν οι άνθρωποι. Αυτοί μόνον μπορούν να εφεύρουν και να τιθασεύσουν αλλαγές. Επαναλαμβάνω λοιπόν ότι, για την Ελλάδα, η χρηματοοικονομική κρίση μπορεί να αποτελέσει την αφετηρία για μια μεγάλη αλλαγή.
Ο 21ος αιώνας απαιτεί νέες δομές και διαφορετικά οργανωσιακά πρότυπα από αυτά που γνωρίσαμε τον 20ο αιώνα. Απαιτεί επίσης καινούργιες αντιλήψεις για το επιχειρείν και, κυρίως, για το πώς οι επιχειρήσεις μπορούν να εκπληρώνουν την αποστολή τους. Να λοιπόν που βρίσκουμε πάλι μπροστά μας τον ανθρώπινο παράγοντα».
Συνέντευξη στον ΑΘΑΝ. Χ. ΠΑΠΑΝΔΡΟΠΟΥΛΟ .
Τα παντα για την Επιστημη των Δημοσιων Σχεσεων και της Επικοινωνιας. 