Γιατί είναι λάθος η επιλογή δημοσιογράφου στη θέση του κυβερνητικού εκπροσώπου ή εκπροσώπου τύπου .

Άρθρο του καθηγητή επικοινωνίας ,Γιώργου Παπατριανταφύλλου .

Στα σύγχρονα και προηγμένα επικοινωνιακά μοντέλα , οι τομείς της επικοινωνίας είναι απολύτως διακριτοί .

Οι Δημόσιες Σχέσεις , οι Πωλήσεις , το Marketing , η Προώθηση , η Διαφήμιση , είναι τομείς οι οποίοι συνεργάζονται αλλά δεν ταυτίζονται . Κάθε τομέας αποτελεί ξεχωριστή διεύθυνση .

Η δημοσιογραφία είναι ρεπορτάζ ,συγκέντρωση ειδήσεων και πληροφοριών .

Ο Spokesperson ( είναι η διεθνής ορολογία του υπευθύνου ενημέρωσης , συνεπώς η πιό κατάλληλη ειδικότητα για να καλύψει αυτόν τον τομέα είναι του επικοινωνιολόγου ) είναι ειδικός της επιστήμης της επικοινωνίας η οποία είναι εφαρμοσμένη επιστήμη της κοινωνιολογίας και της ψυχολογίας .

Η μεγάλη αστοχία στην επιλογή Spokesperson , είναι επόμενο καθώς κυρίως οι κομματικοί μηχανισμοί δεν διαθέτουν υψηλού επιπέδου εξειδίκευση στην επιστήμη της επικοινωνίας .

Το ότι ένας δημοσιογράφος τοποθετείται στη θέση του κυβερνητικού εκπροσώπου ή στη θέση του εκπροσώπου τύπου λόγω της επαγγελματικής του ιδιότητας είναι μία εντελώς λανθασμένη πρακτική .

Ο δημοσιογράφος έχει καθήκον την καταγραφή της επικαιρότητας και την ενημέρωση της κοινής γνώμης .

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ή ο εκπρόσωπος τύπου – ενημέρωσης διαχειρίζεται την επικοινωνία και τις πληροφορίες με τρόπο που αυτές πρέπει να γίνονται αντιληπτές με σαφή και κατανοητό τρόπο με διείσδυση τέτοια ώστε να διαμορφώνεται η εικόνα του κομματικού οργανισμού .
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ή ο εκπρόσωπος τύπου – ενημέρωσης στοχεύει στην ενημέρωση πρωτογενώς των δημοσιογράφων και ταυτόχρονα της κοινής γνώμης με τρόπο τέτοιον όπου διαμορφώνει την εικόνα με κοινωνιο-ψυχολογική προσέγγιση του κόμματος ή της κυβέρνησης .Ο spokesperson διαθέτει αξιοπιστία , ειλικρίνεια , συνέπεια , διαφάνεια , ήθος .

Αντιθέτως ο δημοσιογράφος δεν στοχεύει στη διαμόρφωση της εικόνας αλλά στην «παράδοση» των ειδήσεων ανεξάρτητα του πως αυτές θα διεισδύσουν .

Οι φιλοσοφίες των 2 αυτών ειδικοτήτων είναι εκ διαμέτρου αντίθετες .

Ο ένας διοχετεύει ειδήσεις , ο άλλος τις φέρνει στην κοινή γνώμη .

Ο δημοσιογράφος ενημερώνει την κοινή γνώμη , ενώ ο spokesperson πολυσυλλεκτικά κοινά .

Η ταύτιση των δύο αυτών ειδικοτήτων είναι λάθος γιατί η κάθε μία απο αυτές έχει διαφορετική εκπαίδευση – διαφορετική πορεία και διαφορετική στόχευση .

Το αποτέλεσμα είναι ένας δημοσιογράφος ως κυβερνητικός εκπρόσωπος ή εκπρόσωπος τύπου – ενημέρωσης να μην επικοινωνεί άρτια με τους δημοσιογράφους όσο και αν «φαίνονται» ταυτόσημοι ρόλοι .

Η δυσκολία στην επικοινωνία έγκειται στο ότι η διάχυση και διαχείριση των πληροφοριών πραγματοποιείται με διαφορετικές στοχεύσεις απο τις δύο αυτές επιστήμες της δημοσιογραφίας και της επικοινωνιολογίας .

Ο Spokesperson είναι εκπαιδευμένος στην Eπικοινωνιακή Διαχείριση Κρίσεων ώστε η επικοινωνία του να θωρακίσει το κόμμα . Επίσης η εκπαίδευση ενός spokesperson περιλαμβάνει ανάπτυξη επικοινωνιακών δεξιοτήτων , στη σωματική επικοινωνία , στην απόδοση του λόγου , στην ψυχολογία και στην κοινωνιολογία .

Ο δημοσιογράφος βρίσκεται ενώπιον της κοινής γνώμης ενημερώνοντας την με αντικειμενικότητα επι παντός θέματος αρμοδιότητας του .

Ανάλυση :

Οι δημοσιογράφοι και οι λοιπές ειδικότητες στα Μέσα Ενημέρωσης :

Γνωρίζουν επιστημονικά τη μετάδοση των ειδήσεων , μέσω του ρεπορτάζ , όχι όμως τη σύνθεση του μηνύματος απο την κοινωνιολογική και ψυχολογική δομή και πως αυτό θα είναι ρεαλιστικό , εφικτό και προσαρμοσμένο στις ομάδες των κοινών στα οποία απευθύνεται .

Η μετάδοση ων ειδήσεων βασίζεται στο ρεπορτάζ και μεταφέρει αυτό όχι όμως την ψυχοσύνθεση των κοινών μέσω των ερευνητικών εργαλείων της επικοινωνιολογίας όπως για παράδειγμα η ποιοτική έρευνα η οποία αναλύει τις τάσεις και τις στάσεις

Οι επικοινωνιολόγοι :

Είναι επιστημονικά εκπαιδευμένοι στη σωματική επικοινωνία και στις τεχνικές παρουσίασης
Αναλύουν τις κοινωνικές τάσεις μέσω επιστημονικής έρευνας με αποτέλεσμα να είναι χρηστική η επικοινωνία τους τόσο για τα κοινωνικά σύνολα όσο και για τα Μέσα Ενημέρωσης .

Είναι επιστημονικά εκπαιδευμένοι στη διαχείριση και τη δημιουργία σχέσεων
Είναι επιστημονικά εκπαιδευμένοι στη διαμόρφωση και διαχείριση της εικόνας
Είναι άριστοι γνώστες και με πρακτική εκπαίδευση στην Επικοινωνιακή Διαχείριση Κρίσεων και κατά τη διάρκεια και εξέλιξη κρίσεων οργανώνουν την επικοινωνιακή καμπάνια αλλά έχουν αναπτύξει και τα κατάλληλα «εργαλεία» ώστε να διαχειρίζονται τις κρίσεις προσφέροντας συνεχή ενημέρωση , με αξιοπιστία , συνέπεια , ήθος , διαφάνεια, ειλικρίνεια .

Στην Ελληνκή πραγματικότητα εκπρόσωποι ενημέρωσης τις τελευταίες δεκαετίες στις θέσεις των εκπροσώπων τύπου και κυβερνητικών εκπροσώπων τοποθετούνται επαγγελματίες απο διάφορες κατηγορίες όμως μακριά απο την κατηγορία του επικοινωνιολόγου . Για παράδειγμα στην εξαιρετικά αυτή σπουδαία , κομβικής σημασίας , θέση έχουν τοποθετηθεί γιατροί , δικηγόροι , δημοσιογράφοι , καθηγητές αλλά όχι ο αμιγώς ειδικός επικοινωνιολόγος .

Ο Spokesperson .

Spokesperson ή Informative Manager ή Υπεύθυνος Ενημέρωσης , ονομάζεται ο Σύμβουλος Δημοσίων Σχέσεων ο οποίος είναι ιδιαίτερα εκπαιδευμένος στην επικονωνία με τα ΜΜΕ και έχει ως αποστολή του την ενημέρωση των δημοσιογράφων αλλά και τη συνεχή ροή πληροφοριών σε περιπτώσε

Η Εργασία του Spokesperson .

Να εκπαιδεύεται διαρκώς στην επικοινωνία με τα ΜΜΕ. ΜΕDIA TRAINING .

Να είναι προετοιμασμένος για ενδεχόμενο κρίσεων .

Να αντέχει σε σκληρές συνθήκες υψηλότατης πίεσης .

Να μπορεί να διαχειρίζεται τις φήμες .

Να διοχετεύει ειδήσεις στους δημοσιογράφους ώστε αυτοί να ενημερώνουν την κοινή γνώμη .

Να προβλέπει ρεαλιστικά το μέλλον και την εξέλιξη της κρίσης .

Η Εργασία του Spokesperson .

Ο Spokesperson πρέπει να γνωρίζει και να μπορεί να οργανώσει Συνέντευξη Τύπου μέσα σε λίγες ώρες .

Θα πρέπει να δίνει αποτελεσματικά συνεντεύξεις στα ΜΜΕ κατόπιν σκληρής εκπαίδευσης του ( Media Training ) .

Είναι ηγετική φυσιογνωμία .

Συνεργάζεται ομαδικά και αρμονικά με τους ανθρώπους .

Πραγματοποιεί ασκήσεις εκπαιδευτικού χαρακτήρα , σε σενάρια κρίσεων .

Σχεδιάζει τη στρατηγική της Διαχείρισης και της επικοινωνιακής Διαχείρισης .

Συντονίζει όλα τα εμπλεκόμενα μέρη ώστε αυτά να εργαστούν πρός έξοδο από την κρίση .

Διαθέτει λίστες δημοσιογράφων και ΜΜΕ .

Έχει στη διάθεση του όλα τα στοιχεία των συνεργατών του .

Προσδιορίζει χώρο για έκτακτη συνέντευξη τύπου .

Επιπλέον :

Διασφαλίζει την ομαλή και απρόσκοπτη επικοινωνία και των Δημοσιογράφων με τον οργανισμό .

Με σεβασμό και ήθος δεν επιτρέπει την παρέμβαση στο εσωτερικό της κρίσης , παρά μόνο των ειδικών ομάδων .

Παρέχει τις απαραίτητες πληροφορίες στους δημοσιογράφους .

Να διασφαλίσει την διοχέτευση των πληροφοριών στην κοινή γνώμη .

Να διαμορφώνει σύντομα , περικτικά σαφή μηνύματα .

Ο Υπεύθυνος Ενημέρωσης , απέναντι στα ΜΜΕ .

Απαντά στα τηλεφωνήματα των δημοσιογράφων .

Δημιουργεί Κέντρο Τύπου .

Προγραμματίζει Συνέντευξη και ενημερώσεις Τύπου .

Ετοιμάζει Δελτία Τύπου σε ξένες γλώσσες .

Διατηρεί Ημερολόγιο επαφών με τα ΜΜΕ .

Δίνει στη δημοσιότητα την έκταση της κρίσης και τους αριθμούς των ζημιών .

Ελέγχει την απόδοση των πληροφοριών από τα ΜΜΕ , πως δημοσιεύονται .

Ο Υπεύθυνος Ενημέρωσης , απέναντι στα ΜΜΕ .Οι απαντήσεις .

Ποιοί εμπλέκονται ;

Τι ακριβώς έχει συμβεί ;

Πως έγινε το συμβάν ;

Που ;

Πότε ;

Προβλέψεις για το συμβάν ;

Απαγορευμένη φράση : OYΔΕΝ ΣΧΟΛΙΟ .

Ειλικρίνεια .

Ο Υπεύθυνος Ενημέρωσης , απέναντι στα ΜΜΕ .Η γλώσσα .

Απλή .

Κατανοητή .

Σύντομη .

Ειλικρηνής .

Ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος :

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος αποτελεί τον αρμόδιο για το πρωτόκολλο εισερχόμενων και εξερχόμενων πληροφοριών , ενώ έχει την πρόσθετη ευθύνη για την εγκυρότητα των εισερχόμενων και την πειστικότητα των εξερχομένων.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος εκφράζεται ηθικά και με γνώμονα την αλήθεια στην ενημέρωση και την πληροφόρηση .

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος διαφυλάττει την ειδησεογραφία για τα εθνικά θέματα .

Προστατεύει το κύρος της κυβέρνησης .

Προφύλαξη του προσώπου του πρωθυπουργού.

Σεβασμό των ισορροπιών για την υπεράσπιση των οργάνων και στελεχών.

Ο κυβερνητικός εκρόσωπος :

Πρέπει να γνωρίζει την πολιτική και πληροφοριακά στοιχεία των τομέων.

Να είναι έτοιμος σε 24ωρη βάση.

Να είναι αξιόπιστος .

Δεν πρέπει να συγκαλύπτει.

Να προσέχει την λεκτική και εξωλεκτική επικοινωνία .

Συνέντευξη τύπου.

Ο Spokesperson :

Δίνει πληροφορίες στη δημοσιότητα .

Σχεδιάζει τα κατάλληλα μηνύματα .

Επιλέγει τους τρόπους επικοινωνίας .

Ετοιμάζει τα Δελτία Τύπου και τη συνέντυξη τύπου.

Εκτιμά την κατάσταση.

Ελέγχει τις πληροφορίες που διοχετεύονται .

Παρέχει προσωπικό και τηλέφωνα , ώστε να απαντά σε ΜΜΕ και κοινό.

Crisis Communication Management.

Χρησιμοποιεί γλώσσα απλή και κατανοητή.

Είναι σύντομος .

Δείχνει ενσυναίσθηση .

Δείχνει γνώση .

Είναι ειλικρινής .

Αποφεύγει τους ετυπωσιασμούς .

Είναι ψύχραιμος .

Απαντά σε όλες τις ερωτήσεις .

Τα 5 Cs Του Spokesperson :

Concern – ανησυχία για το πρόβλημα, για τους ανθρώπους .

Clarity (διαύγεια) – οι οργανισμοί πρέπει να μιλούν ξεκάθαρα.Να εξηγούν την κρίση από την πρώτη της έκρηξη.

Control ( έλεγχος ) – όταν μιλά ο spokesperson στα Media πρέπει να έχει τον έλεγχο της κατάστασης .

Confidence ( εμπιστοσύνη ) – πρέπει να διατηρεί την αυτοπεποίθηση του και να εμπνέει εμπιστοσύνη.

Competence ( ικανότητες / δεξιότητες ) – o spokesperson πρέπει να διαθέτει ικανότητες εξόδου από την κρίση.

Γιώργος Παπατριανταφύλλου .

Συγγραφέας των βιβλίων Προγράμματα Δημοσίων Σχέσεων ( εκδ. Σταμούλης 2008 ) και Εταιρική Εικόνα ( εκδ. Σταμούλης 2011 )

Διδάσκει Διοίκηση Επιχειρήσεων και Δημόσιες Σχέσεις ως συνεργάτης εισηγητής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση , ενώ παράλληλα αναπτύσσει την επαγγελματική και προσωπική ζωή των ανθρώπων μέσω της εταιρείας στρατηγικής επικοινωνίας Minobi B.L.I.R ,η οποία διαθέτει σειρά εκπαιδευτικών και επικοινωνιακών προγραμμάτων και συνεδριών για επιχειρήσεις και οργανισμούς